https://www.deepl.com/ <<< TRADUZIONI PERFETTE PER SEMPRE, CON INSTALLAZIONE
AVVISO PER I NAVIGANTI NAUFRAGATI NEL NOSTRO BILINGUISMO NOBILE
ΑΠΟ ΤΟ ΒΑΤΙΚΑΝΟ – ΤΑ ΒΛΕΜΜΑΤΑ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΣΤΡΑΜΜΕΝΑ ΣΤΗΝ ΚΑΠΕΛΑ ΣΙΞΤΙΝΑ
Ρώμη, 6 Μαΐου 2025
Από αύριο, οι 135 καρδινάλιοι της Καθολικής Εκκλησίας θα κλειστούν στη μυστηριώδη αγκαλιά της Καπέλα Σιξτίνα, για ένα ιστορικό κονκλάβιο που θα καθορίσει τη μελλοντική πορεία του Βατικανού. Πίσω από τις ιερές τελετές και τις προσευχές, η εκλογή του νέου Πάπα φέρνει στην επιφάνεια τις βαθιές ιδεολογικές ρωγμές που διασχίζουν την Εκκλησία: έναν αγώνα μεταξύ προοδευτικών, συντηρητικών και μετριοπαθών δυνάμεων, που αντιπροσωπεύουν όχι μόνο θεολογικές διαφωνίες, αλλά και πολιτικές συμμαχίες σε παγκόσμιο επίπεδο.
Το Παζλ της Εκλογής: Προοδευτικοί, Συντηρητικοί, και οι “Γεφυροθήκες”
Ο μακαριστός Πάπας Φραγκίσκος άφησε μια διττή κληρονομιά: μια Εκκλησία πιο ανοιχτή σε θέματα όπως η φτώχεια, η κλιματική αλλαγή και η διαλεκτική με τον σύγχρονο κόσμο, πιο σύγχρονη σε αντιλήψεις και νοοτροπία, αλλά ταυτόχρονα διχασμένη από εσωτερικές αντιδράσεις. Τα δύο κύρια στρατόπεδα είναι εμφανή:
-
H Προοδευτική Παράταξη, με φορείς όπως οι Matteo Maria Zuppi (Ιταλία) και Pier Luigi Pizzaballa (Λατίνος Πατριάρχης Ιερουσαλήμ), που υπόσχονται συνέχεια των μεταρρυθμίσεων.
-
Η Συντηρητική Παράταξη, με τους Raymond Leo Burke (ΗΠΑ) και Péter Erdő (Ουγγαρία) — ο τελευταίος σε συνάρτηση με τις πολιτικές του Βίκτορ Ορμπάν — να επιδιώκουν μια επιστροφή σε “παραδοσιακές” αξίες.
Στη μέση, οφείλοντας την επιρροή τους στον Φραγκίσκο αλλά με πιο μετριοπαθή ρητορική, βρίσκονται ο Luis Antonio Tagle (Φιλιππίνες) και ο υπουργός Εξωτερικών του Βατικανού, Pietro Parolin — υποψήφιοι που μπορούν να λειτουργήσουν ως συνδετικοί κρίκοι.
Το Σενάριο της Ψηφοφορίας: Απρόβλεπτο, Αλλά Όχι Ανεξέλεγκτο
Παρά το ότι ο Φραγκίσκος διόρισε 108 από τους 135 ψηφοφόρους, οι ειδικοί προειδοποιούν: “Η κουλτούρα της Κούριας δεν αλλάζει με ένα διάταγμα”. Πολλοί από τους νεοδιορισθέντες καρδινάλιους έχουν αναπτύξει δικές τους φιλοδοξίες, ενώ η διαδικασία του κονκλάβιου — με τις μυστικές συνομιλίες και τις πολυάριθμες ψηφοφορίες — μπορεί να αποκαλύψει εκπλήξεις.
Το ερώτημα που απασχολεί όλους είναι: Πόσο θα διαρκέσει; Το ιστορικό ρεκόρ των 2,5 ετών (1268-1271) φαίνεται αδύνατο στον 21ο αιώνα, αλλά ένα παρατεταμένο κονκλάβιο θα αποτελέσει σήμα βαθιάς διχόνοιας. Τα τελευταία 100 χρόνια, οι εκλογές κράτησαν 1-5 μέρες — με τις μοναχές της Καπέλας να διαχειρίζονται με σιωπηλή αποδοτικότητα τη λειτουργική πλευρά, μέχρι τη στιγμή που η φωνή “Extra omnes!” (= όλοι έξω) θα σηματοδοτήσει την απόλυτη μοναξιά των καρδιναλίων.
Το Κονκλάβιο: Πνευματική Διαδικασία ή Πολιτικό Παιχνίδι;
Από τη στιγμή που οι καρδινάλιοι κλειδώνονται μέσα στην Καπέλα Σιξτίνα, ο κόσμος αναρωτιέται: Πόσο “ιερή” είναι πραγματικά αυτή η εκλογή; Αν ο Πάπας είναι ταυτόχρονα πνευματικός ηγέτης και επικεφαλής του κράτους του Βατικανού, ποια κριτήρια υπερισχύουν; Θρησκευτική ενσυναίσθηση ή πολιτικές σκέψεις;
Μια Εκλογή Σαν Κάθε Άλλη; (Κι Όχι)
Σε πρώτη ανάγνωση, το κονκλάβιο μοιάζει με κάθε άλλη εκλογική διαδικασία:
-
Υπάρχουν “στρατόπεδα” (συντηρητικοί, μεταρρυθμιστές, μετριοπαθείς).
-
Υπάρχουν εκλογικές τακτικές (συμμαχίες, υποσχέσεις, ακόμη και εκβιασμοί).
-
Και φυσικά, υπάρχει η αναμονή για τον “λευκό καπνό” — το αντίστοιχο του εκλογικού αποτελέσματος.
Αλλά εδώ τελειώνουν οι ομοιότητες. Δεν υπάρχουν προεκλογικές εκστρατείες, δεν γίνονται δηλώσεις στον Τύπο, και οι ψήφοι είναι απόρρητοι — μια διαδικασία που θυμίζει περισσότερο μυστικές ενοριακές συνελεύσεις του Μεσαίωνα παρά σύγχρονη δημοκρατία.
Ο Πάπας ως Πολιτικός Ηγέτης: Το Δίλημμα
Ο Francesco Clementi, συνταγματολόγος και ειδικός στο Βατικανό, εξηγεί:
“Το Βατικανό είναι το μοναδικό παράδειγμα στον κόσμο όπου η θρησκευτική και πολιτική εξουσία ενσωματώνονται στο ίδιο πρόσωπο. Αλλά το κονκλάβιο δεν λειτουργεί με κοσμική λογική. Δεν ψηφίζουν για να εκλέξουν έναν ‘καλύτερο διοικητή’, αλλά έναν πνευματικό οδηγό.”
Ωστόσο, η πολιτική δεν αγνοείται. Οι καρδινάλιοι — ειδικά αυτοί από χώρες με έντονες πολιτικές συγκρούσεις (π.χ. ΗΠΑ, Ουγγαρία, Αφρική) — φέρνουν στη διαδικασία τις δικές τους εθνικές προτεραιότητες. “Κανείς δεν ψηφίζει σε κενό”, προσθέτει ο Clementi. “Αλλά το κλειδί είναι η ισορροπία: να εκλεγεί κάποιος που δεν θα διαλύσει την ενότητα της Εκκλησίας.”
Ο Μύθος της “Αγνότητας”
Ιστορικά, το κονκλάβιο δημιουργήθηκε ακριβώς για να περιορίσει την πολιτική επιρροή. Μετά το σκάνδαλο του 1268-1271 (όταν οι κάτοικοι του Βιτέρμπο έκλεισαν τους καρδινάλιους με ψωμί και νερό ώστε να αποφασίσουν!), η Εκκλησία θέσπισε αυστηρούς κανόνες απομόνωσης.
Σήμερα, οι καρδινάλιοι δεν έχουν κινητά, ίντερνετ, ή επαφή με τον έξω κόσμο. Ακόμα και οι μοναχές που τους εξυπηρετούν φεύγουν κατά την ψηφοφορία με την εντολή “Extra omnes!” (“Όλοι έξω!”).
Αλλά η ανθρώπινη φύση παραμένει. Οι συζητήσεις στους διαδρόμους, οι προσωπικές φιλοδοξίες και οι ανεκδίκητες συμμαχίες παίζουν ρόλο. Όπως είπε ένας ανώνυμος καρδινάλιος σε δημοσιογράφο: “Ο Θεός μας καθοδηγεί, αλλά κανείς δεν είπε ότι δεν μπορούμε να προετοιμαστούμε.”
Το Τελευταίο Μήνυμα: Εκκλησία vs. Κράτος
Το κονκλάβιο, λοιπόν, δεν είναι ούτε καθαρά πνευματικό ούτε καθαρά πολιτικό. Είναι ένας μοναδικός συμβιβασμός — μια διαδικασία όπου η πίστη συναντά τη πραγματικότητα, χωρίς να χάνει την ψυχή της.
Και όπως μας θυμίζει ο Clementi:
“Ο Πάπας Φραγκίσκος έδειξε ότι μπορείς να αλλάξεις τον κόσμο χωρίς να γίνεις πολιτικός. Αλλά ακόμα και οι άγγελοι πρέπει να πατάνε σε στερεό έδαφος.”
Γιατί Ενδιαφέρει τον Πλανήτη
Η εκλογή του Πάπα δεν είναι απλώς θρησκευτικό γεγονός. Είναι καθρέφτης των παγκόσμιων πολιτικών ρευμάτων: από τον αγώνα κατά της ανισότητας έως τις συγκρούσεις με τις αυταρχικές κυβερνήσεις. Η Εκκλησία του Φραγκίσκου έδωσε φωνή στους περιθωριοποιημένους, αλλά οι αντίπαλοί του ελπίζουν σε μια πιο “σταθερή”, δηλαδή δογματική ηγεσία.
Στο FILO ITALOELLENICO, όπως και σε όλα τα διεθνή ΜΜΕ, τα βλέμματα είναι στραμμένα στη μικρή καμινάδα της Καπέλας Σιξτίνα. Όταν εμφανιστεί ο λευκός καπνός, θα ξεκινήσει ένα νέο κεφάλαιο — όχι μόνο για το Βατικανό, αλλά για το πώς ο κόσμος αντιλαμβάνεται την ηθική, την πολιτική και την ελπίδα.
Ευάγγελος Αλεξανδρής Ανδρούτσος
Από το Βατικανό, για το FILO ITALOELLENICO