https://www.deepl.com/ <<< ΟΤΤΙΜΕ TRADUZIONI PER SEMPRE, INSTALLAZIONE CON UN SOLO CLICK
AVVISO PER I NAVIGANTI NAUFRAGATI NEL NOSTRO BILINGUISMO NOBILE
«Νεροπίστολα κατά του υπερτουρισμού;» Η Μεσόγειος ξεχειλίζει από τουρίστες και αντιδράσεις
του Ευάγγελου Αλεξανδρή Ανδρούτσου
Τις τελευταίες εβδομάδες, εικόνες από τη Βαρκελώνη και τη Βενετία κάνουν τον γύρο του κόσμου: κάτοικοι υποδέχονται τουρίστες με… νεροπίστολα. Πίσω από την εικόνα, όμως, κρύβεται ένα φαινόμενο που πλέον απειλεί σοβαρά τον κοινωνικό ιστό, την τοπική οικονομία και το περιβάλλον: ο υπερτουρισμός.
Η Ελλάδα και η Ιταλία, δύο από τους βασικούς τουριστικούς πόλους της Μεσογείου, μαζί με την Ισπανία, αντιμετωπίζουν με κοινή αγωνία τις παρενέργειες της άναρχης τουριστικής ανάπτυξης. Πόλεις-σύμβολα, παραδοσιακοί οικισμοί και νησιωτικά συμπλέγματα βρίσκονται σε κρίσιμο σταυροδρόμι: πώς μπορούμε να συνεχίσουμε να υποδεχόμαστε επισκέπτες, χωρίς να απολέσουμε τον χαρακτήρα μας, να χάσουμε την κοινωνικότητά μας, τον πολιτισμό μας μπροστά στην ορμητική ροή βαρβάρων επισκεπτών του χαβαλέ;
Τι είναι ο υπερτουρισμός;
Ο όρος “overtourism” περιγράφει την κατάσταση όπου οι τουρίστες ξεπερνούν τη φέρουσα ικανότητα ενός τόπου, προκαλώντας προβλήματα στους κατοίκους, φθορά στους πόρους και υποβάθμιση της εμπειρίας του ίδιου του επισκέπτη. Οι αιτίες είναι πολλαπλές: φθηνές αεροπορικές μετακινήσεις, άναρχη βραχυχρόνια μίσθωση τύπου Airbnb, διαφημιστική υπερέκθεση στα social media, έλλειψη ρυθμιστικής στρατηγικής.
Τοπία και κοινωνίες υπό πίεση
Η Βενετία εισήγαγε από φέτος εισιτήριο εισόδου για τις ημέρες αιχμής. Στη Ρώμη, περιορίζεται η πρόσβαση σε δημοφιλή σημεία. Στην Ακρόπολη, θεσπίστηκαν όρια χρονικής και αριθμητικής πρόσβασης. Οι Κυκλάδες, από τη Μύκονο έως τη Σαντορίνη, δοκιμάζουν τα όρια των υποδομών τους, ενώ οι εργαζόμενοι αδυνατούν να βρουν προσιτή κατοικία.
Απέναντι στην τουριστική πλημμυρίδα, οι τοπικές κοινωνίες αντιδρούν. Από το «Barcelona no está en venta» μέχρι τις κινητοποιήσεις κατοίκων στο Κουκάκι, αναδύεται ένα κοινό αίτημα: να διασωθεί το δικαίωμα στον τόπο και στην ποιότητα ζωής.
Υπάρχει άλλος δρόμος;
Ναι. Ο βιώσιμος, ποιοτικός τουρισμός δεν είναι πολυτέλεια. Είναι στρατηγική ανάγκη. Μικρά παραδείγματα από τη Μάνη, τα Ζαγοροχώρια ή την Καλαβρία δείχνουν πως είναι εφικτή μια διαφορετική τουριστική εμπειρία: λιγότερο μαζική, περισσότερο βιωματική, με σεβασμό στην ταυτότητα του τόπου.
Πρέπει να επανεφεύρουμε τον τουρισμό, όχι ως μαζική κατανάλωση αλλά ως πολιτιστική ανθρωποκεντρική και όχι οικονομοκεντρική κερδοσκοπική ανταλλαγή. Να επενδύσουμε σε ήπιες μορφές, να διαμοιράσουμε την επισκεψιμότητα χρονικά και γεωγραφικά, να δώσουμε φωνή στις κοινότητες και να ενεργοποιήσουμε τον επισκέπτη ως συνειδητό συμμέτοχο.
Το μέλλον του τουρισμού στη Μεσόγειο δεν θα το κρίνουν τα νούμερα, αλλά οι αξίες. Η Ελλάδα και η Ιταλία, φάροι πολιτισμού και φιλοξενίας, οφείλουν να δώσουν το παράδειγμα. Με μέτρο, με σεβασμό, με ποιότητα. Όχι πια τουρισμός χωρίς όρια. Αλλά τουρισμός που μας ενώνει με ό,τι αξίζει να διατηρηθεί. Είναι η επιστήμη, το στρατηγικό marketing περιοχής ικανό να δώσει ορθολογικές απαντήσεις στα ερωτήματα, επαναπροσδιορίζοντας τους οικονομικούς όρους της αγοράς σε νέα γνωστικά θεμέλια που να συμπεριλαμβάνουν τις πραγματικές ανάγκες της τοπικής κοινωνίας ως αναπτυξιακούς παράγοντες βιωσιμότητας, που δεν μπορούν να θυσιάζονται στον βωμό της ιδιωτικής, τυχοδιωκτικής κερδοσκοπίας.
Ευάγγελος Αλεξανδρής Ανδρούτσος
Επιμορφωτής τουριστικού marketing, project manager.
